Mens en dier genieten van kleurrijke akkerranden
Vruchtbare samenwerking tussen gemeenten en agrariërs
Op een mooie nazomermiddag staan we op de Gulperberg bij een fleurige en kleurrijke bloemenweelde. Vogels, vlinders en insecten… ze duiken af en aan de bloemenzee in. Maar het zijn niet alleen de dieren die zich tegoed doen aan geur en kleur, ook fietsers, wandelaars en automobilisten stoppen om te genieten van deze fraaie akkerrand. Op steeds meer plekken in Limburg zie je deze kleurrijke flora- en faunastroken. Het is gezamenlijke werk van Stichting Limburg Bloeit Op, van gemeenten en agrariërs.
We staan bij een akker van Alwin Kaelen, agrariër en loonwerker in Gulpen. De bloemrijke akkerranden zijn een initiatief van Stichting Limburg Bloeit Op, een groep agrarische ondernemers die de biodiversiteit en de leefgebieden van insecten, vogels en zoogdieren zagen afnemen. “Willen we de leefbaarheid van onze regio behouden, dan moeten we nú iets doen”, besloten Léon Hupperichs, Louis Gerrickens en Johannes d’Ansembourg van de Stichting: “De economie, de voedselzekerheid, onze gezondheid en kwaliteit van leven zijn namelijk direct afhankelijk van de natuur, het landschap en een gezonde biodiversiteit. Wachten en wegkijken kan niet meer.”
Mens en natuur profiteert
“Met Limburg Bloeit Op ontwikkelden we een idee waar iedereen van profiteert: boeren, burgers, bestuurders, bedrijven en natuurlijk de biodiversiteit. De 5 B’s. Het idee: boeren stellen hun akkerranden ter beschikking om flora- en faunastroken aan te leggen en creëren hiermee nieuwe leefgebieden voor diverse diersoorten. De boeren ontvangen van ons hiervoor een vergoeding die gelijk is aan de opbrengst die ze met hun gewassen zouden verdienen.”
“Ja, wij doen mee”
“We benaderen niet lukraak agrariërs, maar zoeken daarbij de samenwerking met gemeenten die zeggen: ‘Voor ons is een fijne leefomgeving superbelangrijk, dus we dragen gráág bij aan dit initiatief.’ Dan gaan wij in die gemeente aan de slag met het benaderen van agrariërs.”
Natuur en economie in balans
Op de Gulperberg praten we met wethouders Jos Last (gemeente Gulpen-Wittem) en Pierre Verbraak (gemeente Voerendaal), beide partnergemeenten van Limburg Bloeit Op en Alwin Kaelen, agrariër in Gulpen. Jos Last: “Ons prachtige landschap is een sterke kracht van onze gemeente. Belangrijke speler in het landschapsbeheer is de agrariër. Het is steeds de uitdaging om de juiste balans te vinden tussen het behoud van de natuur en het economisch belang voor de boer. In Limburg Bloeit Op komen de aspecten ‘natuur’ en ‘economie’ samen. De biodiversiteit wordt versterkt, de boer krijgt een redelijke en realistische vergoeding en het landschap wordt er nóg mooier door.”
Voerendaal in de bloei
Ook in de gemeente Voerendaal gaat Limburg Bloeit Op aan de slag; de handtekening onder de samenwerking is gezet. Pierre Verbraak: “Natuur, landschap en biodiversiteit… ze zijn essentieel voor een goed leven, maar ze zijn ook een belangrijke pijler van onze gemeente. Inwoners en toeristen genieten er volop van. Als we op deze manier kunnen bijdragen aan de biodiversiteit en daarmee ons landschap versterken, dan doen we graag mee. Eens temeer omdat Limburg Bloeit Op een lokaal initiatief is en dat de stichting heel dicht bij de agrariërs en de uitvoering staan. Waar natuur en landbouw nogal eens op gespannen voet met elkaar staan, versterken ze elkaar in dit geval.”
Krachtige combinatie
“De bevlogenheid van de leden van Limburg Bloeit Op is enorm”, vinden de wethouders. ”Dat waarderen we erg. De kracht van dit initiatief zit in de combinatie van belevingswaarde voor inwoners en toeristen, de goede samenwerking tussen de stichting en de agrariërs en de balans tussen economische investering en het creëren van meerwaarde voor de natuur. Wij steunen dit initiatief dan ook van harte.”
Goed voor de natuur, goed voor elkaar
Agrariër Alwin Kaelen bedacht zich geen moment toen Limburg Bloeit Op hem benaderde: “Hier word ik heel erg blij van. Ja, ook vanwege de schoonheid van de stroken en het effect dat ze hebben, maar voor mij heeft dit vooral een sociaal-maatschappelijke waarde: vanuit een groot respect voor de natuur zetten we samen de schouders eronder. Niet ingegeven of opgelegd door welke overheid dan ook, maar samen met betrokken boeren en burgers. We kunnen iets doen! Het economisch belang telde voor mij in dit geval niet.”
‘De bloemen en ik’
“Ik heb geen omkijken naar de stroken. Uiteraard maak ik de grond klaar om te bewerken, maar Limburg Bloeit Op zaait de bloemen in en zorgt voor het onderhoud. Verder loop ik ook geen financieel risico door de vergoeding die ik ontvang. Het is geweldig om te zien welk effect de stroken hebben. Voorbijgangers genieten er volop van. Honderden, wel duizenden mensen stoppen hier. Ze kijken hun ogen uit en natuurlijk wordt er steevast een selfie gemaakt. Als ik een kwartje kreeg voor elke genomen foto, dan hoefde ik niet meer te werken’, lacht Alwin. “Maar in de zomer gonst het hier van de hommels, bijen en vogels. En die hebben we keihard nodig!”
