Op donderdag 18 april 2024 om 20.00 uur organiseert de Kring Valkenburg & Heuvelland van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, in samenwerking met de Heemkundevereniging Nijswiller, een lezing door historicus Luc Wolters over de geschiedenis van het Limburgs schutterswezen. De titel luidt: “Het Limburgse schutterswezen, een historische introductie”. De lezing vindt plaats in Durpshoes Nieswieler aan de Schulsbergweg 21, 6286 BM Nijswiller.
Toelichting
De vele schutterijen in de provincie vormen bij uitstek een Limburgs cultureel erfgoed. Het zijn vaak eeuwenoude verenigingen met rijke tradities en bijzondere ontwikkeling. Ook in Gulpen-Wittem, het Heuvelland en omgeving spelen de schutterijen een belangrijke rol in het gemeenschapsleven. Het is de moeite waard daar uit oogpunt van cultuurhistorie eens in te duiken. Zelfs de nu rustende schutterij van Nijswiller-Wahlwiller komt aan bod (zie de afbeelding). Het is voor de schutterijen van groot belang geworteld te zijn in de samenleving. Maar ook om bij de tijds te blijven door de oude tradities stukje bij beetje aan te passen aan de moderne maatschappij.
De lezing draagt een historisch karakter, waarbij vragen aan bod komen, zoals Hoe zijn schutterijen en broederschappen ontstaan? Hoe is het schutterswezen historisch gegroeid? Hoe en waar heeft het zich verspreid? Hoe verliep deze ontwikkeling in de steden en op het platteland? Wat waren in vroeger eeuwen de taken en bezigheden van de schutterijen? De lezing wordt rijkelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, historisch en actueel.
De rijke schutterstradities uiten zich heden ten dage nog in diverse activiteiten, zoals het vogelschieten, het begeleiden van de processie, patroonsdagviering of het ten grave dragen van leden. Ook wordt ingegaan op de organisatie van het schutterswezen, de bonden en de federatie, de wijze van het schieten. Uiteraard mag het schuttersfeest en de oorsprong daarvan niet ontbreken. Evenmin als de samenstelling van de schutterij, de betekenis van militaire rangen, de functies van bielemannen en marketentsters, koningsparen en keizers met hun zilveren schilden. Bovendien wordt het Limburgse schutterswezen vergeleken met de gilden elders in Nederland en de schutterijen internationaal.
Inleider Drs. Luc Wolters
De lezing wordt verzorgd door drs. Luc Wolters. Hij is afgestudeerd op het onderwerp van de Limburgse schutterij, is eindredacteur van het Limburgs Schutterstijdschrift, conservator van het Limburgs Schutterij Museum, voorzitter van de R.K. Zuid-Limburgse Schuttersbond en bestuurslid van de Oud-Limburgse Schuttersfederatie. Hij doet nog steeds historisch onderzoek naar het schutterswezen. Luc heeft een historisch bureau, Historie Present (www.historiepresent.nl), dat tal van geschiedkundige opdrachten ter hand neemt: onderzoek, documentatie, rapporten, eindredactie, publicatiebegeleiding, jeugdbereik, documentaire, (jubileum)boek etc. De lezing is ook toegankelijk voor niet-leden. Als entree wordt gerekend op een vrije gave.
