Door klimaatverandering veroorzaken hoosbuien steeds vaker wateroverlast, ook in natuurgebied de Noorbeemden bij Noorbeek. Regenwater krijgt onvoldoende kans om in de bodem te dringen en stroomt tijdens hevige regenval te snel over landbouwgronden, wegen en in het dorp naar de beek de Noor. De Noor komt steeds dieper in het gebied te liggen waardoor de grondwaterstand lager wordt en tegelijkertijd – naast wateroverlast – ook verdroging optreedt. Natuurmonumenten is op maandag 23 oktober in de Noorbeemden begonnen met het minder diep maken van enkele zijbeekjes van de Noor.
Wateroverlast leidt tot verdroging Noorbeemden
Noorbeemden is een natuurgebied langs de Noor met voor Nederland unieke kalktufbronnen, natte hooilanden en vochtige en alluviale (broek)bossen waar bijzondere planten- en diersoorten leven. Het is een Natura 2000 gebied met als doelstelling het in standhouden, vergroten en verbeteren van de kwaliteit van het gebied. De grondwaterstanden in het gebied zijn echter te laag waardoor het gebied dreigt te verdrogen met als gevolg dat er bijzondere soorten verdwijnen.
Door piekafvoeren tijdens hevige neerslag slijt de Noor door het schurende water telkens een stukje dieper uit en komt steeds dieper in het gebied te liggen. De diep ingesneden beek onttrekt veel water aan het omliggende gebied waardoor de grondwaterstand steeds lager wordt. Als dit proces van insnijding verder doorgaat, bestaat de kans dat de Noor door de harde laag in de beekbodem slijt en (deels) ondergronds gaat stromen. Dan komt een deel van de beek droog te staan met verdere verdroging als gevolg.
Werkzaamheden in het landschap
Natuurmonumenten gaat eind oktober een eerste stap zetten met het toekomstbestendig maken van het watersysteem in de Noorbeemden door enkele zijbeekjes van de Noor minder diep te maken. Hierdoor zal de grondwaterstand plaatselijk kunnen stijgen. Ook worden met natuurlijk materiaal drempeltjes aangelegd die het water in de zijbeekjes vertragen. De aannemer gebruikt hier zoveel mogelijk gebiedseigen materialen zoals grind, zand en boomstammen voor. Dat betekent dat in graslanden van Natuurmonumenten bovenaan de helling de bovenlaag van de grond verwijderd wordt om het hieronder liggende grind te kunnen winnen. De aannemer maakt hier vervolgens drempels in het grasland die afstromend water vertragen en die het water meer tijd geven om in de bodem te infiltreren.
Water vasthouden!
Daar waar drainagebuizen worden aangetroffen, haalt de aannemer deze weg. Deze buizen zijn in het verleden aangelegd – toen de gronden nog in agrarisch gebruik waren – om het natte land eerder in het jaar te kunnen bewerken met machines. Om wateroverlast en verdroging te voorkomen, is het belangrijk water juist vast te houden in plaats van versneld af te voeren.
Mogelijke overlast
De geplande werkzaamheden kunnen mogelijk (geluids)overlast veroorzaken door voertuigen en machines die graafwerkzaamheden uitvoeren, grond verplaatsen en afvoeren, door motorzagers die bomen vellen voor de drempeltje in de Noor en om ruimte te maken voor de machines. Deze werkzaamheden maken deel uit van het 2-jarige project Liquid Commons Noordal. Daarbij beoogt men de hoeveelheid en de kwaliteit van water en de waterveiligheid van het Noordal en Noorbeek te verbeteren in een duurzamer landgebruik.
